«عطية الهي»
سه شنبه ۵ آذر ۱۳۹۲
شوراي عالي حوزه علميه قم
مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران
مدرسه علميه .....الزهرا (س)...
شهرستان ....بوشهر...
تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)
«عطية الهي»
مهريه در آيات و روايات
استاد راهنما
خانم فاطمه لشكري
استاد داور
آقاي دكتر ملكوتي
پژوهشگر
زهرا پناهنده
تابستان 1388
چكيده
مهريه حقي متعلق به زن، كه خداوند آن را از زمان اولين آفريده هاي خود براي زنان در هنگام ازدواج قرار داده است و بعد از آن در همه اديان الهي با مقداري تغيير و تحول، اگر چه رسم دادن مهريه وجود داشته است اما اين مهر يا به صورت كار كردن براي پدر زن بوده است و يا به صورت نقدي در اختيار خانواده دختر قرار داده مي شد. و در آخرين دين الهي يعني اسلام مهر به شكل واقعي خود به دختر تعلق گرفته است و در آن زمان بوده كه با هر گونه رسومي كه زن را از حق واقعي خود محروم مي كرده است به مبارزه برخواسته است.
مهر نوعي هديه و پيشكشي است كه مرد براي اظهار محبت و علاقه خود آن را به همسر خود تقديم مي دارد تا اين مهر هم يك پشتوانه مالي و هم نشانه صدق وصفا و صميمت مرد به همسر خود باشد چنانچه خداوند در صورت مشخص بودن مهريه مهر المثني را و در صورت مشخص نبودن آن نيز، مهرالمتعه و مهرالمثل را براي زنان قرار داده است.
در آيات فراواني از قرآن مهر به عنوان حق واقعي زن برشمرده شده است و خداوند در عين اينكه به مردان در اين رابطه توصيه مي كند تا در پرداخت آن حقوق زنان را مراعات كنند مهريه سنگين را حق زن مي داند اما به زنان نيز سفارش هايي همچون بخشش مهريه مي نمايد. و دستور مي دهد تا مهر تمام زنان حتي كنيزان و بردگان پرداخت شود. به پيامبر اگر چه اجازه داده تا با زناني كه خود را بدون مهر در اختيار وي براي ازدواج قرار مي دهند بدون مهر ازدواج كند اما در آياتي ديگر توصيه مي كند تا مهر زنان خود را به صورت كامل بپردازد.
دين مبين اسلام مهريه سنگين را مورد نكوهش قرار داده است و به زنان توصيه نموده تا بيشتر از مهر المثل يا مهر السنه براي خود انتخاب نكنند و مهر السنه را بهترين مهر معرفي مي نمايد. و به زنان اختيار داده تا در صورت پرداخت نشدن مهريه قبل از عروسي خود را تسليم شوهر ننمايد و بعد از آن نيز اگرچه زن حق ناسازگاري ندارد اما اين مهريه به قوت خود باقي است و زن مي تواند آن را مطالبه نمايد.
اسلام در هر شرايطي براي زنان مهر قائل شده است مگر در شرايطي مثل عالم بودن زن به فساد عقد و نيز تعيين نشدن مهريه در عقد ازدواج، در صورتي كه قبل از عروسي زن از مرد جدا شود يا همسر زن قبل از عروسي فوت نمايد كه در اينصورت براي زن هيچگونه مهري قائل نمي باشد. همچنانكه در صورت كافر شدن مرد يا فوت همسر قبل از عروسي، تمام مهريه را در صورت مشخص بودن آن متعلق به زن مي داند.
و در صورت فسخ عقد به سبب عيب در مرد قبل از عروسي، نصف مهريه را حق قانوني زن مي داند تا زن در هر شرايطي از لحاظ روحي و عاطفي سر شكسته نشود. بنابراين قوانين الهي در اسلام همه و همه براي بهتر شدن زندگي انسانها و شخصيت دادن به خود آنها مي باشد.