کد مطلب: 8781 تعداد بازدید: ۵۰۶۱

جایگاه اینترنت در سبک زندگی اسلامی

یکشنبه ۳ آذر ۱۳۹۲
بسمه تعالی
 
موضوع تحقیق
جایگاه اینترنت در سبک زندگی اسلامی
 
گردآوری و تنظیم
محدثه بهمنی
 
مدرسه علمیه فاطمه الزهرا(س) شهرستان کنگان
پایه2
پاییز 92
 
 

 
 
 
 
چکیده
باتوجه به انواع روشهای تهاجم فرهنگی و مواجهه ی افراد و بخصوص خانواده ها با حجم عظیمی از اطلاعات در قالب پدیده ای به نام اینترنت ، برخود لازم دانستیم تا به بررسی مفاهیمی همچون فضای مجازی ، فرهنگ استفاده از اینترنت و تاثیرات آن بر افراد و خانواده ها ، مسائل شرعی در اینترنت و ... بپردازیم.
امید است با همکاری و همفکری همه اقشار جامعه در آینده ای نزدیک شاهد تحقق اینترنت پاک و اسلامی در کشور  باشیم و بتوانیم زندگی اسلامی را در فضای مجازی یا همان اینترنت داشته باشیم و این محقق نمی شود مگر با فرهنگ سازی و آموزش همه طیف های جامعه.
به امید فردایی هرچه بهتر برای ایران و ایرانی.

 
مقدمه
اینترنت از آن دسته فن آوری هاییست که استفاده ی از آن به عنوان ابزاری برای تبادل اطلاعات در سطح کلان در نقاط مختلف جهان ، راه اندازی گردید.
پس از راه اندازه ی پروژه ی اسپوتنیک ۱ توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۵۷ میلادی و پرتاب ماهواره یPS1 به فضا به جهت مخابره ی سیگنال های رادیویی به نقاط مختلف زمین که مهمترین رویداد قرن بیستم محسوب شده و به عنوان یکی از بزرگترین عناوین رشد دانش و فن آوری در تاریخ زندگی بشر ، شمرده می شود ؛ ایالت متحده ی آمریکا با ایده گرفتن از این پروژه پس از به صدا در آمدن زنگ خطری از جانب شوروی، با تاسیس موسسه ی ” آرپا ” که زیر مجموعه ای از وزارت دفاع ایالات متحده ی آمریکا بود ؛ اداره ی فن آوری اطلاعات را تاسیس نموده و بالاخره لارنس رابرتس توانست در سال ۱۹۶۹ اولین اتصال شبکه ای را در کالیفرنیا به جهت استحکام و مقاومت نیروی هوایی آمریکا در برابر حوادث ، برقرار نماید.
پس از حدود ۱۸ سال ، آزمون ،خطا و کار عملیاتی توسط موسسه ی ” آرپا ” و با حضور برخی دانشمندان انگلیسی ، در سال ۱۹۸۸ اولین پروژه ی اقتصادی –تجاری برای بهره برداری از اینترنت در دنیای تجارت ۱ رونمایی شد.
در سال ۱۹۹۱ استفاده از اینترنت پس از گذشت حدود ۴ سال ، در دسترس همگان قرار گرفت و در سالهای ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷ رشدی انفجاری داشت .که پس از گذشت حدود ۱۱ سال از رشد انفجاری آن بر اساس آمار و ارقام ، کاربران اینترنت به حدود دو میلیارد نفر رسیدند که ۸۰ درصد آن را قشر ۱۴ تا ۲۵ سال تشکیل می داد و این عدد یعنی حدود یک سوم جمعیت کره ی زمین.
امروز پس از گذشت حدود ۵۰ سال از کلید زدن این پروژه می گذرد و بر اساس آمار و ارقام در سال ۲۰۰۹ حدود یک سوم جمعیت کره ی زمین با این تکنولوژی به طور مستقیم در ارتباط هستند و دستیابی به آن با توجه به فراوانی رایانه های شخصی ( در انواع مدل های قابل حمل و غیر قابل حمل ) همچنین  تلفن های همراه و یا استفاده از شبکه های بی سیم، بسیار راحت می باشد به طوریکه می توان در همه جای دنیا ، اینترنت را در کنار خود داشت . با توجه به فراهم بودن مقدمات اتصال به شبکه ی جهانی ، استفاده از اینترنت ، امروزه در بخش های مختلف امکان پذیر شده است.

 
عصر جدید
سرعت تغییر در زندگی انسان قرن بیست و یکم، محصول انتقال سریع اطلاعات است؛ به همین دلیل است که این دوران را عصر انفجار اطلاعات نامیده اند. دسترسی سریع به اطلاعات موجب شده است نتایج حاصل از پیشرفت علوم به سرعت در اختیار همگان قرار گیرد و علاوه بر دانشمندان، افراد عادی را هم تحت تأثیر قرار دهد. وقتی در نقطه ای از جهان، اختراع و اکتشافی صورت می گیرد، اطلاعات آن به سرعت در سایر نقاط پخش می شود و دانشمندان در تحقیقات بعدی از آن بهره مند می شوند و صنایع با استفاده از آن محصولی جدید تولید می کنند یا در محصولات خود تغییراتی ایجاد می کنند. نمونه آن امواج ماکرویو است که امروزه در بسیاری از خانه ها حضور پیدا کرده و بر آشپزی زنان خانه دار نیز اثر گذاشته است.
در عصر انفجار اطلاعات وسایل ارتباط جمعی که گسترش دهنده اطلاعات هستند، جایگاه ویژه ای دارند و خود نیز دستخوش تحولات این عصر شده اند. اگر در گذشته کتاب و روزنامه ابزار انتقال بودند، امروزه افراد آخرین اخبار را از طریق گوشی تلفن همراه خود دریافت می کنند. در میان رسانه های عصر جدید، اینترنت به دلیل ماهیت چندکارکردی خود جایگاه ویژه ای دارد. اینترنت هم ابزار انتقال اطلاعات علمی و هم وسیله سرگرمی کودکان است. قدرت نفوذی که اینترنت در میان اقشار مختلف جامعه دارد، تأثیرگذاری آن را بر زندگی اجتماعی افزایش می دهد. پدیده ای که می تواند موجب شکل گیری جنبش های اجتماعی شود، امروز به اغلب خانه ها راه یافته است. باید به اثر آن بر نهاد خانواده بنیادی ترین نهاد اجتماعی، افراد و ساختارهای جامعه توجه داشت.
فضای مجازی
پیش از صحبت در مورد اثرات اینترنت بر زندگی اجتماعی، لازم است ابتدا با این فضا کمی آشنا شویم. اینترنت، شبکه ای به هم پیوسته از رایانه هاست که برای اولین بار توسط وزارت دفاع آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. این شبکه در 1969 ایجاد شد و اولین نام آن شبکه آرپا(ARPA)، مخفف آژانس پروژه های پیشرفته تحقیقاتی پنتاگون بود. این شبکه هدف محدود و مشخصی دنبال می کرد. غرض از ایجاد آرپا این بود که دانشمندانی که روی پروژه های نظامی در مناطق مختلف آمریکا کار می کردند، امکانات و منابع خود را روی هم بریزند و از تجهیزات گران قیمت مورد استفاده خود به طور مشترک استفاده کنند. کم کم سایر کسانی که در دانشگاه ها بودند نیز به این شبکه وصل شدند و شروع به استفاده از این سیستم برای اهداف و مقاصد خود کردند. توسط اینترنت نوعی از فضا ایجاد می شود که به جهت غیرواقعی بودن و فقدان زمان و مکان، به آن فضای مجازی گفته می شود. در فضای مجازی همان طور که بودیار می گوید ما دیگر آدمیان نیستیم، بلکه پیام هایی روی صفحه رایانه های یکدیگریم. از جمله فضاهای مجازی می توان سایت ها، وبگاه ها، وبلاگ ها، اتاق های گپ، تالارهای گفتگو، شبکه های دوستیابی و پست الکترونیک را نام برد. «شبکه جهانی وب، محبوب ترین بخش اینترنت به حساب می آید که از نظر آقای تیم برنزلی کارویژه اصلی آن اجتماعی است.» وب با داشتن امکاناتی همچون پست الکترونیکی، وبلاگ ها و دایره المعارف های مشارکتی زمینه را به اشتراک گذاشتن اطلاعات در میان کاربران فراهم می کند.
اینترنت و فرهنگ استفاده از آن
 وقتی یک تکنولوژی و فناوری بصورت بومی؛ بمرور زمان تکمیل می شود و جامعه کم‌کم با ابعاد مختلف آن آشنا می‌شود . خود را برای استفاده صحیح از آن آماده می‌کند. در مقابل وقتی کشوری از یک دانش و فناوری مهم و در عین حال جذاب و تاثیر گذار کاملاً دور بوده باشد، بمحض وارد کردن آن تکنولوژی بدلیل افزایش بیش از حد تقاضا، گسترش تکنولوژی جدید با سرعت فوق‌العاده زیادی در مدت کوتاهی انجام می‌پذیرد و درعمل مانند یک شوک به جامعه می‌باشد بدون آنکه عموم مردم هنوز تمرین و آمادگی لازم برای هضم و برخورد صحیح با این تکنولوژی را داشته باشند.
اینترنت فضایی مجازی و بسیار گسترده است که استفاده از آن روز به روز در حال افزایش می باشد. اینترنت در ابتدا با هدف تبادل اطلاعات خاص از به هم متصل شدن چند شبکه ی کامپیوتری در ارتش ایالات متحده ی آمریکا متولد شد و بعد از مدتی به بخشهای خصوصی آن کشور و کشورهای دیگر رسید.
 در سال 1372 به همت مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات تهران(IPM) اینترنت وارد ایران شد. در حال حاضر موارد استفاده از اینترنت بسیار زیاد شده و روز به روز هم در حال افزایش است. حال که این تکنولوژی را وارد کرده ایم باید در این زمینه آموزشهای لازم را هم به کاربران آن بدهیم و سیاستهای فرهنگی جامعه را برای استفاده صحیح از آن تطبیق دهیم تا کمتر شاهد آسیب پذیری در این زمینه باشیم.
 در حال حاضر فرهنگ استفاده از اینترنت به کاربران آموزش داده نشده است. چرا که باید در اینترنت هدفمند وارد شد و استفاده کرد. اینترنت یک بازار جهانی برای خرید و فروش اطلاعات است. می‌توان از این بازار به نحو مطلوب استفاده شود یا به جهت عدم فرهنگ‌سازی و وجود محدودیت‌های اجتماعی و سیاسی تاثیرات منفی جبران ناپذیری ایجاد کرد.داشتن دانش اطلاعاتی لازم و مناسب در مورد هر فناوری جدید در بین عموم مردم ، خود یکی از مهم ترین عوامل موثر در دارا بودن فرهنگ درست برای استفاده از آن فناوری می باشد.
یکی از مهمترین عوامل فرهنگ سازی خود وب سایتهای اینترنتی هستند که باید سازماندهی شوند و کنترل لازم روی آنها اعمال شود،که متأسفانه در حال حاضر قوانین کاملاً مشخصی برای وب نویسان تعریف نشده است.عدم وجود قوانین مشخص در فضای اینترنت کشور باعث شده تا هر فرد با هر طرز فکر و سطح اطلاعاتی ، مطالب خود را در اینترنت منتشر کند و فضای اینترنت را با چالش هایی روبرو سازد.البته منظور مقابله با جریان آزاد اطلاعات نیست ولی همان گونه که تمامی امورات، دارای قوانین و محدوده هایی است باید دنیای وب نیز از این قوانین مستثنی نباشد.
برخی از وب سایتها برای جذاب تر نمودن صفحه وبشان از لینکها و صفحات وب غیر اخلاقی و یا بی فایده استفاده می کنند که از جمله اثرات منفی اینگونه لینکها و صفحات وب موارد زیر می باشند:
1)بد جلوه دادن اینترنت ایران در سطح جهانی و داخلی
2)اتلاف وقت و پرداخت هزینه اینترنت اضافی به خاطر بهره برداری غیر مفید
3)ایجاد انحرافات اخلاقی و فکری در جامعه
4)وارد شدن کدهای مخرب و ویروسهای رایانه ای به رایانه
قطعاً باید اعتراف کرد که جای تدریس و آموزش فرهنگ صحیح استفاده از اینترنت در مدارس و دانشگاه ها و حتی در درون خانواده های ما خالی است. شاید دلیل اصلی نبود این آموزش ها را می توان عدم آشنایی کافی خانواده ها و توجه نکردن کافی به اثرات مخرب فناوری های جدید در جامعه دانست. اتاق های گفتگو مجازی یا همان چت روم ها، فضایی برای وقت گذرانی جوانان شده در صورتی که می توان از این ابزار برای تبادل اطلاعات علمی، فرهنگی، دینی و ... مفید استفاده کرد. وب گردی معضل فراگیر شده، کاربران به جای جستجوی هدفمند در ایتنرنت، بدون هدف از صفحه وبی به صفحه وب دیگر برای وقت گذرانی سیر می کنند.
تجارت الکترونیک یکی از فعالیتهایی است که روز به روز در حال گسترش است و می توان به جای وب گردی و اتلاف وقت به این تجارت پرسود روی آورد. آمارها نشان می دهد کاربران اینترنت در ایران حدوداً 75 درصد زمان اینترنت خود را استفاده تفریحی اعم از وب گردی، اتاقهای گفتگو،بازی های آنلاین و... می کنند و این زنگ خطریست برای برنامه ریزان فرهنگی کشور.
 
تأثیرات اینترنت بر افراد
اینترنت با وجود آنکه رسانه ای جهانی است مخاطب اغلب به صورت فردی از آن استفاده می کند و وارد دنیایی که مختص به خود اوست، می شود. این تنهایی، تأثیرپذیری از اینترنت را افزایش می دهد و منجر به شکل گرفتن نوعی خاص از رفتارها و مناسبات اجتماعی ویژه کاربران اینترنت می شود. «آنچنان که گفتار (2006) به نقل از ادگار و لجویک (2008) گفته فرهنگ سایبرنتیکی فضای من یا زندگی دوم را ایجاد و تقویت می کند که در آن تمایز میان دوستی، مناسبات اجتماعی و حتی موقعیت واقعی و مجازی هر روز تیره تر می شود.». میان کاربران اینترنت نوعی از روابط متفاوت از فضای واقعی شکل می گیرد و افراد را وابسته به روابط اینترنتی می کند. در نتیجه این امر، روابط فرد با دیگران در فضای واقعی کاهش می یابد؛ زیرا او در فضای مجازی با نوعی از فرهنگ اینترنتی جامعه پذیر شده است که برای سایرین در فضای واقعی ناشناخته است. به همین دلیل افراد از ارتباط مؤثر با اعضای خانواده خود باز می مانند.
آنچه کاربر را بیشتر به اینترنت وابسته می کند و خطر اعتیاد به اینترنت را افزایش می دهد، تشدید واقعیت است. تشدید واقعیت اشاره به اثری دارد که تحت تأثیر خصایص ذاتی فضای مجازی متوجه پدیده ها، افراد و تعاملات این فضا می شود. در این فضا حواس انسان به شدت درگیر می شود به طوریکه انسان خود به بخشی از این فضا تبدیل می گردد.
یکی از مهم ترین تأثیرات منفی فضای مجازی بر افراد، از طریق محتوای نامناسبی که به راحتی در اختیار همه افراد قرار دارد و می تواند امنیت اخلاقی خانواده ها را به خطر اندازد، ایجاد می شود. اینترنت همان گونه که امکانات جدیدی در اختیار افراد قرار داده، مخاطرات جدیدی نیز به وجود آورده است. «در اینترنت مشکلات و مسائل اخلاقی جدیدی ایجاد شده که پیش از این وجود نداشته و نیازمند رسیدگی است. دسترسی آسان به محتوای هرزنگارانه را از این نوع می توان دانست.». لغت نامه اکسفورد هرزه نگاری را کتاب ها، نشریات و فیلم ها و ... می داند که بدون داشتن ارزش های هنری، صرفاً به شرح یا نمایش اعمال جنسی یا افراد برهنه به گونه ای می پردازد که موجب تحریک جنسی شوند . هرزه نگاری از آن جهت اهمیت دارد که در بسیاری از موارد افراد به طور ناخواسته با این گونه محتوا مواجه می شوند. هرزنامه ها برای کودکان به دلیل حس کنجکاوی و بی اطلاعی آنها از تأثیرات مخرب آن، خطرات بیشتری به دنبال دارد. «به اعتقاد مارک لاسر (2002) کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض خطرهای ناشی از هرزه نگاری اینترنتی قرار دارند. چرا که ممکن است به واسطه دیدن این مطالب و تصاویر، رفتار جنسی منحط از خود نشان دهند یا توسط مفسدان اینترنتی اغفال شوند. همچنین این دیدگاه مطرح شده که مشاهده رفتار جنسی منحط در کودکی، ممکن است سلیقه های جنسی نامناسب را در کودک شکل دهد و در بزرگسالی به شکل انحرافات جنسی ظاهر شود.»
تأثیرات فضای مجازی بر خانواده
خانواده بنیادی ترین نهاد اجتماع است و حفظ کارکردهای آن برای جامعه اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل باید آن را از آسیب های تغییراتی که در گذر زمان در جامعه رخ می دهد، حفظ کرد. تأثیر اینترنت بر زندگی خانوادگی موجب نگرانی برخی جامعه شناسان شده است. به تعبیر گیدنز «برخی از جامعه شناسان، بیم آن دارند که گسترش فن آوری اینترنت به انزوا و انفراد اجتماعی روزافزون منجر بشود. بنابر استدلال آنان، یکی از آثار و عواقب دسترسی فرآینده به اینترنت در خانوارها، این است که مردم اوقات مفید خود را کمتر با خانواده و دوستان می گذرانند.»
اینترنت و فضای مجازی که به وسیله آن ایجاد می شود، به دلیل فقدان وابستگی به زمان و مکان، می تواند تمایز میان فضاهای مختلف را از بین ببرد. به عنوان مثال مرز فضای خانه و محل کار از بین می رود، خانه می تواند بدون هیچ تغییری تبدیل به بخشی از محل کار شود. بسیاری از کارمندان در خانه به کارشان ادامه می دهند از جمله باز کردن صندوق پست الکترونیکی یا به پایان رساندن کارهایی که در طول روز قادر به تکمیل آنها نبوده اند. به این ترتیب تماس و مراوده انسان ها با یکدیگر کاهش می یابد و روابط و مناسبات شخصی تحلیل می روند.
از طریق اینترنت، افراد بدون تغییر مکان و پیمودن مسافت از نظر ارتباطی، در کنار دیگری قرار گیرند و در سمت مقابل می توانند در یک فضای فیزیکی قرار داشته باشند و با اطرافیان خود ارتباط برقرار نکنند. این مسأله برای اعضای خانواده و به ویژه همسران مخاطرات بسیاری را به دنبال دارد. یکی از نیازهای اصلی انسان برقراری ارتباط با دیگران است و در مورد همسر، انتظار برقراری ارتباط افزایش می یابد، اما زمانی که فرد این نیاز خود را از طریق اینترنت تأمین کند، ارتباط با همسر خود را کاهش می دهد. به این ترتیب یکی از نیازهایی که باید در فضای خانواده تأمین شود برای همسر او بی پاسخ می ماند و میزان رضایت او از زندگی خانوادگی کاهش می یابد. علاوه بر این، حضور در فضای مجازی سبک زندگی و فرهنگ را دچار تغییر می کند و ارزش های جدید، مطالباتی را از همسر به دنبال خواهد داشت که منشأ بسیاری از تعارضات و تضادها میان همسران است.
تفاوت میان ارزش ها علاوه بر زوجین ممکن است روابط والدین و فرزندان را تحت تأثیر قرار دهد. هر نسل به طور طبیعی با نسل پیش از خود تفاوت هایی دارد، اما اگر تفاوت ها در عقاید زیاد باشد از آن به شکاف نسل ها تعبیر می شود. اینترنت در افزایش شکاف نسل ها مؤثر است، زیرا فرزندان از طریق آن به اطلاعاتی دست پیدا می کنند که والدین فاقد آن هستند. همچنین در تعامل با فضای جهانی، فرزندان به ارزش هایی احساس تعلق می کنند که وابسته به دنیای مدرن است و ممکن است با نظام ارزشی جامعه یا فضای خانوادگی آنها متفاوت باشد و به همین سبب میان والدین و فرزندان تعارضاتی ایجاد شود.
مسائل شرعی در اینترنت
 امروزه پیشرفت علوم و فناوری ارتباطات و اطلاعات، بسیاری از فاصله ها را از میان برداشته و دیگر دوری مسافت و یا موانع دیگر از دست یابی به فرهنگ ها جلوگیری نمی کنند، به خصوص با ورود اینترنت و پایگاههای جهانی اطلاع رسانی و امکانات جانبی آن همچون پست الکترونیک، زمینه تعامل فرهنگ ها و دسترسی به اطلاعات دلخواه بیش از گذشته فراهم آمده است. یکی از آثار ابزارهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی، دسترسی بسیار آسان به مسائل و سئوالات شرعی است.
به طور معمول، مکلفان برای دریافت پاسخ سئوالات شرعی خویش می توانند به رساله های عملیه، استفتاء مستقیم شفاهی یا کتبی از دفاتر مراجع تقلید و یا پرسش از اهل علم مورد دسترس خویش مراجعه کنند که هر کدام از موارد فوق کاستی ها و یا مشکلات خاص به خود را دارند به عنوان مثال ممکن است مسئله مورد ابتلای مکلف در رساله مرجع تقلیدش نبوده و یا رساله مذکور در اختیار وی نباشد یا اینکه استفتاء از دفاتر مراجع نیاز به صرف زمان زیاد و یا محدودیت‎های دیگر دارد اما امروز به برکت پیشرفت‎های فوق دست‎یابی به مسائل شرعی مورد نیاز به طور چشمگیری آسان‎تر و سریع‎تر شده است.
مکلف می تواند با مراجعه به سایت‎های مختلفی که در این زمینه پاسخگو هستند با ارائه ریزترین پرسش‎های خود در زمانی بسیار کوتاه به پاسخ دست یابد. بدون اینکه حتی لازم باشد خود را به طور کامل و رسمی معرفی کند.یکی از امتیازات استفاده از پایگاههای اینترنتی رسمی و مطمئن در این زمینه‎ها بالا رفتن سرعت عمل مراکز پاسخگوئی به استفتائات شرعی است. بسیاری از سئوالات شرعی به گونه‎ای است که مکلف در اسرع وقت به پاسخ آن نیازمند است به عبارتی تاریخ مصرف خاص و کوتاهی برای آن وجود دارد و عمل شرعی فرد منوط به آن است.
 پایگاه‎های پاسخگو به مسائل شرعی به طور معمول در کمترین زمان ممکن فرایند پاسخگوئی به مسائل شرعی را طی می کنند و مراحل آماده سازی، ترجمه، تایپ و ارسال آن را در زمانی بسیار کمتر از گذشته به انجام می‎رسانند. و در نتیجه آسیب‎های احتمالی به حداقل می‎رسند.
امتیاز دیگر این روش این است که کاربران (مکلف) با پایگاه اختصاصی دفتر مرجع تقلیدشان و یا پایگاه‎هائی که نظرات همه مراجع را در اختیار دارند مرتبط می شود و می توانند دقیقاً به نظر مرجع تقلید خویش دست یابند. که این مهم با توجه به اختلاف فتاوای مراجع محترم در پرسش مستقیم از اهل علم ممکن است به خوبی حاصل نشود.
با تحلیل آثار اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و .... احکام شرعی گاهی ممکن است از علت آن احکام و به اصطلاح فلسفه احکام پرسش هایی مطرح شود که باز مسیر استفاده از اینترنت راهی سهل الوصول و سریع خواهد بود.
پایگاه های متعددی در اینترنت وجود دارند که این خدمات را ارائه می دهند که در برخی با مشخص کردن مرجع تقلید می توان سؤال شرعی را طبق نظر هر کدام از مراجع گرفت مانند پایگاه راسخون (rasekhoon.net) ،اندیشه قم،(www.andisheqom.com) حوزه نت (www.hawzah.net) آل البیت (www.al-shia.com) و برخی دیگر اختصاص به یک مرجع تقلید خاص دارند و سئوالات شرعی را فقط طبق نظر وی پاسخ می دهند مانند پایگاههای اختصاصی هر یک از مراجع تقلید.
اینترنت و هویت اسلامی
امروزه به اینترنت به عنوان ابزاری که قواعد اساسی حاکم بر جهان سیاست ثروت و تبلیغات را دگرگون کرده نگاه می‏شود و با تبدیل شدن به یک پدیده جهانی و فراگیر، تهدیدهایی را بر کشورهایی که از آن نشأت یافته، تحمیل کرده و بسیاری از تحولات و دگرگونی‏ها را در سطوح مختلف به وجود آورده است.
در این جهان به خصوص، موازین تشکیل دهنده آن با موازین جهان واقعی مشابه آن که به تجانس و همگونی شهرت دارد، متفاوت است. این جهان موازی و فرضی هر فرد را با خانوده‏اش در مقابل جهانی قرار می‏دهد که تمامی اندیشه‏ها و مذاهب و نحله‏های فکری بر وی گشوده و در دسترس او می‏باشد و این خود در افزایش صعودی نقش اجتماعی و تربیتی و کاهش اقدامات توصیه‏ای مؤثر بوده و در ایده وحدت رأی، خلل ایجاد کرده است.
اساسی‏ترین توصیف و تعبیری که می‏شود درباره اینترنت مطرح کرد، «کشف» است که در واقع به کشف چشم اندازهای آگاهی گروه‏ها با تمامی گونه‏ها و رنگ‏های آن منجر شده است.
در حالی که یک فرصت تاریخی برای انتشار پیام اسلام به جهان فراهم شده دیده می‏شود که رنگ‏ها و گونه‏ها و کلاً نقشه آگاهی آن از طریق شبکه و پایگاه‏های اطلاعاتی پدیدار شده و از این رو فهم اینترنت به عنوان یکی از اشکال حقیقت امکان‏پذیر شده زیرا بروز و تجلی آن در سطح دید عمومی نسبت به جهان موازی صورت می‏پذیرد و از اینجا است که ما پس از تقسیم شدن آگاهی به دو بخش واقعی و خیالی، به عمق مفهوم جهان فرضی پی می‏بریم.
تصویر اسلام در شبکه اینترنت
اکنون که به نظر می‏رسد تعامل جریان‏های اسلامی با اینترنت دچار نوعی شکاف است، ضرورت سؤال در خصوص چشم‏اندازهای این چالش مطرح می‏شود.
تصویر اسلامی کلی ارائه شده در اینترنت هنوز از آن پیام سنتی خود دور نشده و همچنان به ویژگی‏های سنتی خود وفادار است، اگرچه با نام‏های جدید مطرح می‏شود.
به نظر می‏رسد این تکنولوژی ـ که به آن به عنوان نوعی ابزار بی‏طرفی و بی‏تعهدی نگریسته می‏شود ـ تحولات قابل ذکری در بطن و جوهر پیام به وجود نیاورده و تنهاگونه‏های جدیدی از پیام‏ها را در ظاهر آفریده است. از این‏رو ناچار به این اعتراف هستیم که پیام اسلامی کلاً به دلایل مختلفی متحول نخواهد شد. شاید نوع رابطه با دیگران و نظر مخالف، دو نقطه مرکزی روشن در ثبات پیام باشند و از این جهت که در بنیه این پیام، ثبات و در آگاهی و بینش آن نسبت به جهان جدید و فضاهای آن ضعف وجود دارد، تعامل با اینترنت همانند فریادی است که در یک بیابان پهناور بلند می‏شود بدون آنکه تحقیق یا پژوهشی در خصوص عموم پایگاه‏های اینترنتی وجود داشته باشد یا عوالم آن و فواید پیام و مقایسه تأثیرگذاری آن درک شود، موضوعی که به ندرت در تحول یافتگی برخی پایگاه‏های اینترنتی به چشم می‏خورد که البته وقتی به این ضرورت پی‏برده می‏شود غالبا در شکل فنی و هنری آن نمود پیدا می‏کند.
به هر حال، اینترنت این امکان را به وجود آورده که برخی از شواهد مهم کشف شود. شاید بارزترین این شواهد، مهم بزرگ حضور پایگاه‏های سلفی در حاشیه سایت‏های صوفیانه است. هرچند ادعا شود که رویکرد صوفیانه دارای پیام تربیتی و سلوکی روحانی است و از این حیث یک پیام عرفانی به شمار می‏آید و نمی‏توان به آن پیام اطلاعاتی اطلاق کرد، همانگونه که ویژگی اساسی یک پیام در سایت‏های اسلامی، بعد اطلاعاتی و تبلیغی آن است.
این حجم بالای سایت‏های سلفی حتی در سطح اقتصادی در کنار جریان فکری سلفی‏گرایی معاصر، با ظهور بحران‏هاو افزایش فشار سیاسی همزمان شده است.بنابراین تعامل با این شبکه جهانی و حفاظت از کیان زندگی در جهان حقیقی ضرورت تجدید نظر سایت‏های اسلامی نسبت به اینترنت و حتی در بعضی موارد اشکال در دیدگاه‏های فقهی و سنتی را مطرح می‏سازد. به این معنی که اینترنت صرفا یک وسیله و دستاورد انسانی نیست بلکه باید با آن تعاطی و تعامل داشت، این موضوع بی‏طرفانه نسبت به تکنولوژی نیازمند یک مسئله جدید در سطح فلسفی و عملی است و تکنولوژی به یکی از اشکال حقیقت از وجود تبدیل شده است و این به معنای این است که تکنولوژی به موضعی انتولوژیک تبدیل شده که هویت فرد و رابطه‏اش با خود و با دیگران را تحت تأثیر قرار می‏دهد و به همین دلیل از آن به عنوان جهان موازی تعبیر می‏شود که در تمامی فعالیت‏های انسانی معرفتی، علمی، اجتماعی، ارتباطی و عاطفی و جنسی وارد شده و چه بسا که هر آن به جایگزینی برای جهان واقعی تبدیل شود. خاصیت «جهان شمولی» آن بخش از جهان فرضی سبب ظهور مفاهیم جدیدی شده که در آن تکنولوژی با وجوه مختلف انسانی آمیخته است، همانند عشق الکترونیکی، امپریالیسم اینترنتی و... از همین رو است که ضرورت بازخوانی در خودشناسی و رابطه با دیگران و کشف هویت در جهانی که هویت‏های مختلف با هم درآمیخته را مطرح کرده و به نوسازی فهم و به کارگیری «جهانی بودن اسلام» منجر می‏شود. همچنانکه ضرورت بحث در راستای تبلور دیدگاه و زبان پیام جدید از طریق اینترنت را مطرح ساخته و رسالت ارتباطی از طریق اینترنت شبکه‏ای از ارتباطات را که به آن شبکه عنکبوتی گفته می‏شود، به وجود آورده و مسئولیت‏های مختلفی را در برابر آن الزامی ساخته است.
مهم‏ترین نکته این است که رویکرد نسبت به این واقعیت منفی نباشد و این موضوع پذیرفته شود که تأثیرگذاری و آزادی و تقابل افکار از این طریق در تغییر عقلانیت مخاطبان نقش دارد.این نکته علاوه بر آنکه در بعد جهانی مطرح است در بعد داخلی نیز مورد اهتمام صاحب نظران عرصهIT بوده و نقش آن را در دفاع از هویت و مواضع مذهبی بی بدیل دانسته‏اند و در همین حال در خصوص عدم به کارگیری شایسته آن در این راستا انتقاداتی را مطرح کرده‏اند.
دکتر علی اکبر جلالی استاد دانشگاه و صاحب نظر در تکنولوژی اطلاعات تأکید می‏کند که ما در داخل حداقل در سایت‏های خود نتوانستیم از موضع مذهبی‏مان دفاع کنیم.
به اعتقاد او، رسانه‏ها و سایت‏های اینترنتی و خبررسانی ما در کنار عنوان مطالب اصلی خود باید مباحث مذهبی را هم مدنظر داشته باشند و به گونه‏ای عقاید مذهبی مورد نظر به مخاطبان منتقل شود.
این صاحب نظر در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات می‏گوید: نقشIT در حوزه‏های دینی رو به گسترش است و اگر به فعالیت‏های مذهبی مذاهب مختلف جهان در اینترنت توجه داشته باشیم و از نحوه تبلیغات و عضوگیری‏های جدید مطلع باشیم و یا این که اگر در جست‏وجوهای مختلفی که در ماشین‏های جست‏وجوی اینترنت انجام می‏دهیم، متوجه می‏شویم که نقشIT در حوزه‏های دینی به سرعت در حال گسترش است.
به گفته وی در کشور ایران شهر قم به عنوان یک شهر مذهبی جزو شروع کنندگان اولیه استفاده اینترنت در مسائل مذهبی بوده و هم اکنون نیز یک پایگاه قوی مذهبی از نقطه نظر پایگاه اطلاعات مذهبی در جهان به حساب می‏آید، بنابراین به صورت طبیعی نقش مذهب در حوزه‏هایIT در حال افزایش است و به صورت محسوس یا نامحسوس عقاید افراد در لابلای مقالات و سایت‏های اینترنتی و رسانه‏ها دیده می‏شود.
جلالی تأکید می‏کند که باید بتوانیم مانند سایر افراد جهان که ازIT به عنوان ابزار تبلیغ مذهبی استفاده می‏کنند، استفاده کنیم. اما متأسفانه در کشور ما درگیری‏های سیاسی مانع توسعه فعالیت مذهبی شده است به همین لحاظ وقتی یک نفر از خارج از کشور با سایت‏های ایرانی برخورد می‏کند، اغلب با مباحث سیاسی روبه‏رو می‏شود.
دکتر جلالی با بیان این که رسانه‏ها و سایت‏های ما باید به گونه‏ای در کنار عنوان مطالب خود مباحث مذهبی را هم مدنظر داشته باشد، تصریح می‏کند که در جهان توسعه یافته امروز که بر مبنای حرکتIT وICT می‏باشد و تا سال 2005 هم که 85 درصد امور بشر نوعا به این دو پدیده وابسته خواهد شد، باید دقت کنیم که از قافله جهانی در کلیه زمینه‏ها و از جمله انتشار عقاید دینی که جزو وظایف یک مسلمان است، غافل نشویم.
به اعتقاد وی، عدم شناخت درست مذهب ما در جهان باعث شده که متأسفانه جهان، تبلیغات منفی علیه ما داشته باشد و طوری شده که ما نتوانیم حداقل در سایت‏های خود از موضع‏مان دفاع کنیم.

 
نتیجه گیری
آنچه که واضح می نماید اینست که دشمن ، برای تخریب جوامع اسلامی ، برنامه ریزی دارد . چراکه با رشد روحیه استقلال طلبی و ترویج رشادت توسط شرع مقدس اسلام ، جوامع بشری ، از سلطه ی قدرت ها و مستکبرین خارج خواهند شد . به همین خاطر اسلام ، هدف مستقیم قدرت ها خواهد بود . برای اینکار از راه های مختلفی استفاده می شود اما اساسی ترین راه ، برای از بین بردن اسلام ، هدف قرار دادن روحیه ی ایمانی و اراده ی جوانان یک ملت.
آنچه مسلم می نماید و ایضا بسیار مهم بوده و از نکته های اساسی است ؛  اینست که در طول تاریخ با گذشت زمان ، شیوه های اصلیِ فاسد کردن و یا آبادانی ، عوض نمی شود . اگرچه با گذشت زمان و تغییرات وضعیت جوامع ، ممکن است اشکال مبارزه ی فرهنگی تغییر پیدا کند اما این شکل ، یک باطن اصلی دارد و آن هم هدف قرار دادن روحیه ی ایمانی و اراده ی قوی جوانان یک ملت است و در جوامع اسلامی ، نمود این هجمه ، در تضعیف رابطه ی جوان با دین و نظام دینی بروز خواهد داشت.
این یک اصل است که دشمن اگر بخواهد در جامعه ی دینی به هدف خود برسد باید رابطه ی بین اقشار جامعه و جوانان را با دین و نظام دینی تضعیف نماید . به همین خاطر ، از راه های مختلفی وارد می شود تا این تضعیف صورت بگیرد که اگر این امر حاصل شود ، نظام دینی ای که با اتکاء به مردم ، حیات دارد ، به یک نظام مرده تبدیل خواهد شد و این نظام بی روح ، به راحتی قابل حذف خواهد بود و وقتی این نظام حذف شود ، دشمن به هدف خود رسیده است.
اما آنچه باید مورد توجه قرار بگیرد ، اینست که این تکنولوژی که با هدف سلطه ی تجاری در کشورها و پس از آن کودتای فرهنگی و نیز کودتای نظامی طراحی شده است ، ابزاری خطرناک بوده که استفاده ی از آن مستلزم آگاهی از زباله های آن می باشد .  به امید آنکه با بالابردن آگاهی های خود در این زمینه به دلیل رویارویی با یکی از عظیم ترین تکنولوژیهای روز دنیا ، از زوائد سمی آن بکاهیم و محیط اینترنت را ، محیطی امن و به دور از توطئه های دشمن ، محلی برای تبادل ایده های و آراء علمی قرار دهیم و از آن منبری بسازیم به قداست منابر علماء .

 
منابع و ماخذ
http://maddahi.net         جایگاه اینترنت در کلام رهبری؛ سایت    
http://sabzzznews.persianblog.ir/post/342/
http://mehrkhane.com/fa/archive?service_id=1&cat_id=2
http://www.rasekhoon.net/